در این مقاله می‌خواهیم درباره تاریخچه روپوش پزشکی، دلایل استفاده از آن‌ها و مزایای این لباس‌ها صحبت کنیم. بنابراین اگر می خواهید که بدانید چرا پزشکان از روپوش پزشکی استفاده میکنند این مقاله را بخوانید.
چکیده مقاله
حتما وقتی به بیمارستان یا مطب پزشکان مراجعه کرده‌اید، لباس‌های مخصوصی که پرسنل، پرستاران و پزشکان می‌پوشند، توجه شما را جلب کرده است. هر شغلی لباس مخصوص به خود دارد که نشان دهنده نقش و وظیفه افراد است. پوشیدن روپوش پزشکی از اواسط دهه 1920 با تغییر از روپوش‌های سیاه به سفید آغاز شد. پزشکان برای نشان دادن پاکیزگی و علم مدرن، از لباس سفید که نماد دانشمندان بود الهام گرفتند. این تغییر نه تنها جنبه‌های نمادین داشت، بلکه با گذشت زمان، روپوش سفید به نمادی از پاکیزگی، دانش و هویت پزشکان تبدیل شد. روپوش سفید علاوه بر ایجاد اعتماد و آرامش در بیماران، با چالش‌هایی نظیر جذب باکتری‌ها و آلودگی‌ها روبرو است که منجر به استفاده از اسکراب‌های رنگی در محیط‌های خاص مانند جراحی شده است. تحقیقات نشان داده‌اند که پوشیدن روپوش سفید می‌تواند بر رفتار و دقت افراد تاثیر مثبت بگذارد و رنگ سفید به دلیل نماد تمیزی و قابلیت آشکارسازی لکه‌ها، به عنوان رنگ منتخب برای اسکراب های پزشکی انتخاب شده است. با این حال، کنترل عفونت و جلوگیری از انتقال آلودگی‌ها همچنان از اولویت‌های مهم در طراحی روپوش های پزشکی است.
پوشیدن روپوش پزشکی از چه زمانی آغاز شد؟
تا اواسط دهه 1920، دانشجویان پزشکی که با اجساد کار می‌کردند، برای نشان دادن احترام به آن‌ها، روپوش‌های آزمایشگاهی سیاه رنگ می‌پوشیدند. این روپوش‌ها در آن زمان، در آزمایشگاه‌های زیست پزشکی و میکروبیولوژی هم رایج بود. اما با گذشت زمان و اهمیت یافتن مفاهیم پاکیزگی و خلوص در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، پزشکان تصمیم گرفتند روپوش‌های سیاه را کنار گذاشته و روپوش‌های سفید امروزی را جایگزین آن‌ها کنند.
بیش از یک قرن است که روپوش سفید، بخشی جدایی ناپذیر از لباس پزشکان بوده است. این پوشش نمادین، ریشه در تلاش پزشکان برای فاصله گرفتن از روش‌های سنتی و خرافی درمان و نزدیک شدن به رویکرد علمی پزشکی دارد. در واقع، در اواخر قرن نوزدهم، پزشکان برای نشان دادن اینکه پزشکی مدرن بر پایه دانش و آزمایش است، از لباس سفید آزمایشگاهی که نماد دانشمندان بود، الهام گرفتند. به این ترتیب، روپوش سفید به تدریج به عنوان نمادی از پاکیزگی و دانش در حوزه پزشکی شناخته شد و تا به امروز نیز این جایگاه را حفظ کرده است. پیش از اینکه روپوش سفید به نماد پزشکی تبدیل شود، دانشمندان و پژوهشگران آزمایشگاه‌ها از آن به عنوان لباس کار استفاده می‌کردند و با توجه به شباهت اهداف پزشکی و آزمایشگاهی، پزشکان نیز به تدریج روپوش سفید را به عنوان بخشی از پوشش خود پذیرفتند.
در گذشته، برخی پزشکان سال‌ها از یک روپوش استفاده می‌کردند؛ اما با گذشت زمان، تلاش شد تا این لباس به یک استاندارد حرفه ای تبدیل شود. امروزه، بسیاری از دانشکده‌های پزشکی مراسمی برای پوشیدن نخستین روپوش سفید دانشجویان برگزار میکنند که نشان از اهمیت این لباس در هویت یک پزشک دارد. رنگ روشن روپوش، حس پاکی و آرامش را به بیمار القا می‌کند و به همین دلیل، روپوش سفید پزشکی همچنان یکی از نمادهای اصلی حرفه پزشکی است.
آیا پوشیدن اسکراب پزشکی بر روی ذهن تاثیر می‌گذارد؟
مطالعات متعدد نشان داده‌اند که روپوش سفید پزشکی تاثیر شگفت‌انگیزی بر بیماران دارد و باعث کاهش اضطراب و استرس آن‌ها می‌شود. کودکان به حضور پزشک با روپوش سفید اعتماد بیشتری میکنند و بزرگسالان نیز احساس آرامش و تسکین بیشتری تجربه میکنند. با این حال، تحقیقات بعدی نشان داد که روپوش‌های سفید به دلیل جذب بیشتر باکتری‌ها و لکه‌ها، می‌توانند خطر انتقال بیماری را افزایش دهند. به همین دلیل، استفاده از اسکراب شلوار سفید رایج شد. از سوی دیگر، روپوش سفید نمادی از دانش، تخصص و مهارت است و به همین دلیل، به عنوان یک هدیه ارزشمند به دانشجویان پزشکی و سایر رشته‌های علوم پزشکی اهدا می‌شود. این لباس به آن‌ها حس اعتماد به نفس و آمادگی برای ورود به دنیای پزشکی را می‌دهد.
برای اینکه به سوال آیا روپوش سفید پزشکی بر فعل و انفعالات روانی هم تاثیر می‌گذارد پاسخ دقیق‌تری بدهند، محققان تصمیم گرفتند سه آزمایش متفاوت انجام دهند. در همه این آزمایش‌ها، لباس‌هایی که افراد می‌پوشیدند شبیه هم بود، اما نشان می‌دادند که افراد چه شغلی دارند. در اولین آزمایش، 58 دانشجو شرکت کردند. از نیمی از دانشجوها خواسته شد کت سفید آزمایشگاه بپوشند و از بقیه خواسته شد لباس‌های معمولی بپوشند. بعد از آن، از همه دانشجوها خواسته شد تا یک کار خاص انجام دهند که نشان می‌داد چقدر حواسشان جمع است. در پایان آزمایش، محققان متوجه شدند افرادی که کت سفید پزشکان را پوشیده بودند، تقریباً نصف اشتباهاتی را کردند که بقیه دانشجوها کرده بودند.
در آزمایش دوم، 74 دانش‌آموز به طور تصادفی انتخاب شدند و هر کدام آزاد بودند یکی از سه حالت پوشیدن روپوش پزشکی، پوشیدن روپوش نقاش یا فقط تماشای یک پزشک با روپوش سفید را انتخاب کنند. سپس از همه شرکت‌کنندگان خواسته شد تا دو تصویر بسیار شبیه به هم را بررسی کنند و در کمترین زمان ممکن، چهار تفاوت اصلی بین این دو تصویر را روی کاغذ بنویسند. آزمایش سوم نیز در ادامه آزمایش قبلی انجام شد تا بررسی کند که آیا صرفا دیدن یک شیء، مثل یک روپوش، می‌تواند بر رفتار ما تاثیر بگذارد یا خیر. در این آزمایش، سه گروه که در آزمایش قبلی حضور داشتند، برای مدتی طولانی پشت یک میز نشستند و از آن‌ها خواسته شد درباره‌ی هرچه که در مورد روپوش‌های سفید به ذهنشان می‌رسد، بنویسند. نتایج نشان داد که باز هم گروهی که روپوش پزشکی پوشیده بودند، بیشترین دقت و توجه را از خود نشان دادند.
مطالعات نشان داده‌اند که برای اینکه لباس‌ها تأثیر روانی بر ما بگذارند، باید آن‌ها را بپوشیم و حسشان کنیم. به عبارت ساده‌تر، لباس‌هایی که می‌پوشیم، چه یک روپوش آزمایشگاهی باشد چه یک لباس مجلسی، می‌توانند بر افکار، احساسات و حتی عملکرد ما تأثیرگذار باشند. این تأثیر دوطرفه است؛ یعنی هم لباس بر ما تأثیر می‌گذارد و هم ما با انتخاب لباس‌هایمان، خودمان را شکل می‌دهیم و به دنیای بیرون معرفی می‌کنیم.
چرا رنگ سفید را برای اسکراب پزشکی انتخاب میکنند؟
رنگ سفید، نماد پاکی و تمیزی است و بیماران به طور طبیعی انتظار دارند پزشکانشان ظاهری آراسته و بهداشتی داشته باشند. روپوش سفید پزشکی به این دلیل انتخاب شده که هرگونه آلودگی یا لکه‌ای را به وضوح نشان می‌دهد. با این کار، پزشک می‌تواند به سرعت متوجه هرگونه آلودگی شده و اقدامات لازم برای رفع آن را انجام دهد و بیمار نیز با دیدن روپوش سفید، از نظافت و بهداشت پزشک خود اطمینان خاطر پیدا می‌کند.
در کشورهای آسیایی، مثل آرژانتین، روپوش سفید نماد دانش و تخصص است. دانش آموزان و معلمان در کنار پزشکان، از این لباس استفاده میکنند. با وجود این که بسیاری از بیماران، دیدن پزشک با روپوش سفید را ترجیح می‌دهند، اما برخی از پزشکان، به ویژه در محیط‌های جراحی، لباس‌های مخصوص دیگری را می‌پوشند. دلیل این موضوع، نگرانی از انتقال آلودگی است. هرچند روپوش سفید نمادی از پاکیزگی است، اما در محیط‌های بیمارستانی، کنترل عفونت از اهمیت بالاتری برخوردار است.
مطالعات نشان داده‌اند که پزشکان در محیط بیمارستانی و هنگام پوشیدن روپوش سفید، فشار خون بالاتری نسبت به شرایط عادی دارند. این پدیده، که در روانشناسی به عنوان یک نوع ترس خاص شناخته می‌شود، نشان می‌دهد که حتی پزشکان نیز تحت تاثیر محیط کاری و نمادهای پزشکی قرار می‌گیرند. جالب‌تر اینکه، آزمایش‌ها حاکی از آن هستند که اثر داروهای مسکن در برخی بیماران با دیدن روپوش سفید پزشک کاهش پیدا می‌کند یا حتی از بین می‌رود. این یافته‌ها اهمیت محیط آرام و بدون استرس در روند درمان را بیش از پیش آشکار می‌سازند.
نکاتی که باید درباره روپوش پزشکی بدانید
چند سال پیش در انگلستان، پزشکان مجاز به پوشیدن لباس‌های پزشکی با آستین بلند نبودند و حتی برخی مراکز سال‌ها بعد تلاش کردند تا این نوع لباس‌ها را ممنوع کنند، اما این تلاش‌ها بی نتیجه ماند. به دنبال اعتراضات فراوان به استفاده از آستین‌های بلند، یک آزمایشگاه تحقیقاتی میزان تأثیر آن‌ها را بررسی کرد و اعلام کرد که هیچ تفاوتی میان لباس‌های با آستین بلند و کوتاه وجود ندارد.
مراکز بین‌المللی همچنان در تلاش‌اند لباس‌هایی طراحی کنند که کمترین میزان آلودگی را منتقل کرده، شستشوی آسانی داشته باشد و از ورود میکروب‌ها به الیاف جلوگیری کند. با این حال، استفاده از لباس‌ها همچنان رایج است و یافتن منبع آلودگی اهمیت زیادی دارد. پزشکان روزانه با انواع ویروس‌های شناخته شده و ناشناخته مواجه می‌شوند، و اگر این عوامل بیماری‌زا باقی بمانند و به طور ناخواسته به فرد دیگری منتقل شوند، می‌توانند باعث بروز بیماری‌های خطرناک‌تری در افراد سالم یا بیمار شوند.
رایج‌ترین سوالات شما در مورد اینکه چرا پزشکان از روپوش پزشکی استفاده میکنند:
1. چه عواملی در انتخاب جنس روپوش پزشکی موثر هستند؟
پاسخ: جنس روپوش پزشکی باید به گونه‌ای باشد که در برابر آلودگی مقاوم بوده، به راحتی شسته شود و برای پزشک راحت باشد. اما به صورت کلی؛ معمولا از پارچه‌های نخی یا پلی استر برای دوخت اسکراب پزشکی استفاده می‌شود.
2. آیا استفاده از روپوش پزشکی بر روی بیماران تاثیر روانی دارد؟
پاسخ: بله. مطالعات نشان داده‌اند که استفاده از اسکراب پزشکی می‌تواند بر روی بیماران تاثیر روانی مثبت داشته باشد. چراکه بیماران معمولا پزشکان را با روپوش سفید جدی‌تر و قابل اعتمادتر می‌دانند.